ZUS informuje. Zasiłek opiekuńczy na chorego członka rodziny

­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­Gdy zachoruje nasz rodzic lub współmałżonek możemy się nim zaopiekować i wystąpić o zasiłek opiekuńczy. Z ubezpieczenia chorobowego możemy, więc korzystać nie tylko wtedy, gdy sami chorujemy, ale także, gdy jesteśmy zdrowi, ale musimy pomóc naszym bliskim. Trzeba jednak pamiętać o właściwym złożeniu wniosku do ZUS.  

 O zasiłek opiekuńczy mogą wnioskować tylko te osoby, które podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, czyli od ich pensji jest płacona składka chorobowa do ZUS. To właśnie z tego ubezpieczenia wypłacane są m.in. zasiłki chorobowe, opiekuńcze i macierzyńskie.  Ubezpieczenie chorobowe jest obowiązkowe dla osób zatrudnionych na umowę o pracę. W przypadku zatrudnienia na umowę zlecenia, czy inną umowę agencyjną takie ubezpieczenie jest dobrowolne. Przepisy określają na ile dni w roku kalendarzowym można otrzymać zasiłek opiekuńczy. Ten limit zależy m.in. od tego, kim będziemy się opiekować i w jakich sytuacjach. W dużych firmach – zasiłek wypłaca pracodawca, w tych, w których pracuje mniej niż 20 pracowników – zasiłek wypłaca ZUS.  Co ważne, przy zasiłku opiekuńczym przysługuje on niezależnie od okresu ubezpieczenia. Zatem, jeśli nawet po tygodniu naszej pracy, rozchoruje się dziecko, które będzie wymagało naszej opieki, możemy już w takim krótkim czasie korzystać z tego świadczenia.

Opieka nad dzieckiem

Absencja chorobowa w 2024 z tytułu opieki nad dzieckiem wyniosła 10,9 mln dni w całej Polsce, w tym na Podkarpaciu 519 tys., co stanowiło 4,8 proc. wszystkich zasiłków, które zostały wykorzystane w całym kraju. Najczęściej o zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad dzieckiem występowały osoby w wieku 30 – 39 lat. Mężczyźni opiekowali się dziećmi przez 2, 3 mln dni a kobiety 8,5 mln dni. Przeciętna nieobecność trwała 3,8 dnia.

Opieka nad innym członkiem rodziny

Absencja chorobowa w Polsce, w minionym roku, z tytułu opieki nad innym członkiem rodziny to 2,4 mln dni, w tym na Podkarpaciu 138 tys. dni, co stanowiło 5,7 proc. wszystkich zasiłków.  1,4 mln dni na opiekuńczym spędzili panowie i 988 tys. dni panie. Przeciętna nieobecność trwała 5 dni. Najczęściej o zasiłek opiekuńczy z tego tytułu występowały osoby w wieku 30–39 oraz 50–59 lat.

– Jak widać warto składkę na to ubezpieczenie płacić gdyż z tego ubezpieczenia możemy korzystać nie tylko w sytuacji, gdy sami zachorujemy, ale także wtedy, gdy musimy zaopiekować się chorym członkiem rodziny, np. dzieckiem, małżonkiem, rodzicem, bratem czy teściową. Wówczas za czas opieki będzie nam przysługiwał zasiłek opiekuńczy – informuje Wojciech Dyląg, rzecznik prasowy ZUS na Podkarpaciu. – Żeby naliczenie i wypłata były jak najszybsze, konieczne jest właściwe złożenie wniosku do ZUS. Wniosek można wysłać pocztą tradycyjną, można do nas przynieść osobiście, ale najlepiej jest skorzystać ze swojego profilu ePUE i przekazać Z-15A/Z-15B drogą elektroniczną z podpisem elektronicznym lub profilem zaufanym. Również pracodawca może przesłać do nas pocztą tradycyjną oryginał otrzymanego od pracownika wniosku – dodaje W. Dylag.

Łączny okres wypłaty zasiłku opiekuńczego nie może przekroczyć 60 dni w roku kalendarzowym. Nie zależy on od liczby osób uprawnionych do zasiłku, liczby dzieci lub członków rodziny, którzy wymagają opieki.

Zasiłek opiekuńczy można otrzymać maksymalnie za 60 dni w roku kalendarzowym na opiekę nad chorym dzieckiem do ukończenia 14 lat oraz nad zdrowym dzieckiem do ukończenia 8 lat w określonych przepisami sytuacjach, np. z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka czy przedszkola, do którego dziecko uczęszcza. Prawo do zasiłku mają na równi matka i ojciec dziecka, jednak zasiłek może otrzymać za dany okres tylko jeden z rodziców, ten, który wystąpi z wnioskiem o jego wypłatę. Zasiłek opiekuńczy przysługuje wtedy, gdy nie ma innych członków rodziny, którzy mogą zapewnić opiekę. Nie dotyczy to opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 2.

Z zasiłku opiekuńczego do 30 dni w roku kalendarzowym można skorzystać na opiekę nad niepełnosprawnym dzieckiem, które ukończyło 8 lat, ale ma mniej niż 18 lat – w związku z porodem, chorobą albo pobytem w szpitalu małżonka lub rodzica dziecka, który stale opiekuje się dzieckiem; także nad chorym dzieckiem niepełnosprawnym, które ukończyło 14 lat, ale ma mniej niż 18 lat. Trzydziestodniowy limit dni zasiłkowych przysługuje, jeśli dziecko niepełnosprawne ma orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału, na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Limit 30 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym wynosi także wtedy, gdy w rodzinie jest więcej niż jedno dziecko niepełnosprawne, które już ukończyło 14 lat ale nie ukończyło jeszcze 18 lat. 

Dla kogo 14 dni? Jeśli musimy zająć się chorym dzieckiem w wieku powyżej 14 lat, (które nie jest z niepełnosprawnością) lub innym chorym członkiem rodziny (m.in. małżonkiem, rodzicem, wnukiem, rodzeństwem, teściami, dziadkami), to zasiłek przysługuje maksymalnie przez 14 dni w roku kalendarzowym.

Jeśli w roku kalendarzowym opiekujemy się wyłącznie niepełnosprawnym dzieckiem oraz innymi chorymi członkami rodziny (i nie mamy innych dzieci, które nie ukończyły 14 lat), zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie za okres nie dłuższy niż 30 dni w roku kalendarzowym, w tym nie dłuższy niż 14 dni na opiekę nad chorymi członkami rodziny.

Info:
regionalny rzecznik prasowy ZUS
w woj. podkarpackim