60-lat “Graboszczan”
W poniedziałkowy wieczór, 11 grudnia, w Muzeum Regionalnym w Brzozowie odbył się jubileusz 60 lat Kapeli Ludowej i Zespołu Obrzędowego „Graboszczanie” z Grabownicy Starzeńskiej. Na wydarzenie zaprosili Dyrektor Muzeum Regionalnego wraz z Prezesem Fundacji Misji Obywatelskiej.
W spotkaniu, moderowanym przez dyrektora Muzeum Regionalnego Jerzego F. Adamskiego, udział wzięli: Zofia Olejko, Jolanta Danak-Gajda, Przedstawiciele Zespołu Obrzędowego i Kapeli Ludowej „Graboszczanie” Jan Kondrak, Dyrektor Brzozowskiego Domu Kultury Jan Florek, z Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku dr Hubert Ossadnik, Przewodniczący Rady Powiatu Brzozowskiego Henryk Kozik oraz sympatycy brzozowskiego muzeum.
Paweł Dąbrowski – absolwent Szkoły Muzycznej I stopnia w Dydni, obecnie licealista, członek Sanockiej Młodzieżowej Orkiestry Dętej AVANTI, zainaugurował jubileusz grą na saksofonie. Jest on także wnukiem Zenona Dąbrowskiego, który zaraz po Zofii Olejko jest najdłużej pracującym w „Graboszczanach” (od 1963 r.) członkiem kapeli i zespołu.
Historię Zespołu Obrzędowego i Kapeli Ludowej „Graboszczanie” na tle kultury ludowej podkarpacia przedstawiła, w rozmowie z Zofią Olejko, Jolanta Danak-Gajda – autorka reportaży radiowych w Polskim Radiu Rzeszów, która przez wiele lat przygotowywała audycje publicystyczne poświęcone twórcom ludowym, muzykantom, kapelom i zespołom regionalnym.
Pani Zofia, która nieprzerwanie od sześćdziesięciu lat pełni rolę kierownika „Graboszczan”, jest kresowianką, urodzoną we wsi Malce w gminie Leonpol nad Dźwiną w powiecie brasławskim województwa wileńskiego. Opowiedziała o swoim niełatwym losie w czasie II wojny światowej. Jako repatrianka zamieszkała wraz z rodzicami w Grabownicy Starzeńskiej. Z wykształcenia jest geologiem, z zawodu nauczycielem, a z zamiłowania etnografem. Całe życie zawodowe związała z grabownicką szkołą, w której wychowała kilka pokoleń dzieci i młodzieży osiągając z najlepszymi uczniami sukcesy w wojewódzkich konkursach geograficznych. Pełniła funkcję metodyka w zakresie geografii i kierowała ośrodkiem metodycznym w Brzozowie (1961-1990) uzyskując w międzyczasie I stopień specjalizacji z geografii (1988). Założyła Szkolne Koło Krajoznawczo-Turystyczne w grabownickiej szkole i zainicjowała kolejne edycje Rajdu „Ścieżkami Grabownicy”(1978).
Przede wszystkim jest jednak od 1963 r. współtwórczynią, kierowniczką i menadżerką Kapeli Ludowej i Zespołu Obrzędowego „Graboszczanie”, a także autorką licznych artykułów na temat ich działalności. Została uhonorowana kilkunastoma odznaczeniami i wyróżnieniami.
Imprezie towarzyszył koncert Jana Kondraka, który po raz pierwszy wystąpił w Brzozowie. Ten ceniony autor i kompozytor przed laty studiował na Małopolskim Uniwersytecie Ludowym we Wzdowie. Podczas ponadgodzinnego koncertu w Muzeum zaśpiewał utwory m.in. Leonarda Cohena, Edwarda Stachury, Bułata Okudżawy, Włodzimierza Wysockiego. Było to wyjątkowe wydarzenie, a publiczność zachwycona występem barda o wielkim głosie z Lublina.
Autor tekstów, kompozytor, wykonawca, tłumacz, publicysta i prozaik, a także współzałożyciel i lider Lubelskiej Federacji Bardów. Zdobywca nagród na Studenckim Festiwalu Piosenki w Krakowie, Krajowego Festiwalu Piosenki w Opolu i świnoujskiej FAMY.
Zrealizował wiele scenariuszy własnych widowisk estradowych, np. Ogród wiszący-Pieśniarze świata – spektakl nagrodzony na targach estradowych OSET w Rzeszowie.
Jan Kondrak to wielki głos, najpewniej największy spośród polskich głosów bardowskich. Jest cenionym autorem i kompozytorem. Napisał libretto kantaty jazzrockowej „Zakochani” w Lublinie na finał obchodów siedemsetlecia Lublina. W Warszawie założył kabaret muzyczno-literacki Dolina Prapremier. W 2004 r. został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Agnieszka Adamska
Źródło: fb/Muzeum Regionalne im. A. Fastnachta w Brzozowie